ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΕΡΕΥΝΑ

ΤΡΟΠΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΧΩΡΟ, ΑΛΛΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ!

Δημιουργίες, Μέθοδος, Δημοσιεύσεις

Το αντικείμενο της εφαρμοσμένης έρευνας του Δημήτρη Γερμανού είναι η μελέτη του χώρου του παιδιού, τον οποίο θεωρεί ως βασικό παράγοντα για το σχεδιασμό χώρων μάθησης και για την αρχιτεκτονική των σχολικών κτιρίων.

Μέσα από την κατάργηση των στερεότυπων του χώρου που εμποδίζουν μια δημιουργική διαδικασία μάθησης, αποσκοπεί στο να αναδείξει τον χώρο του παιδιού σε υλικό πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Η εφαρμοσμένη έρευνα τον οδήγησε στην εκπόνηση μιας διεπιστημονικής, αρχιτεκτονικής και παιδαγωγικής, προσέγγισης στον σχεδιασμό εκπαιδευτικών χώρων, της Μεθόδου του Παιδαγωγικού και Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού του Χώρου (Μέθοδος ΠΑΣΧ).

Η ερευνητική του διαδρομή τον οδήγησε στο να προτείνει τέσσερεις νέους πειραματικούς τύπους σχολικού χώρου, που είναι:

  • η Πολυδύναμη Αίθουσα Διδασκαλίας,
  • τα Εκπαιδευτικά-Πολιτιστικά Κέντρα,
  • οι Υπαίθριοι Χώροι Εκπαίδευσης και Πολιτισμού,
  • οι Εκπαιδευτικοί Τόποι στο σχολείο. 

Η αρχιτεκτονική και παιδαγωγική λειτουργικότητα των χώρων αυτών είναι προσαρμοσμένη στα παιδαγωγικά χαρακτηριστικά της συνεργατικής τάξης. Επιπλέον, αποσκοπεί στην ενίσχυση της σφαιρικής ανάπτυξης, γνωστικής, συναισθηματικής, σωματικής και κοινωνικής, του παιδιού.

 

Αυτή η σελίδα παρουσιάζει τρεις πλευρές της ερευνητικής του δραστηριότητας: τον σχεδιασμό χώρων μάθησης, την μεθοδολογική προσέγγιση και τις επιστημονικές δημοσιεύσεις. 

Σχεδιασμός χώρων μάθησης

4 ΝΕΟΙ ΤΥΠΟΙ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ, ΠΟΥ ΕΥΝΟΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

*Οι φωτογραφίες που επισημαίνονται με * δείχνουν χώρους που σχεδιάσθηκαν από τον Δημήτρη Γερμανό με εφαρμογή της Μεθόδου ΠΑΣΧ.

ΟΙ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΕΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ* 

Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός συνδυάζεται με μια παιδαγωγική και ψυχο-κοινωνική προσέγγιση του χώρου. Βασικός στόχος είναι η υλοποίηση των τρόπων επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης τους οποίους εφαρμόζει η συνεργατική μέθοδος διδασκαλίας και μάθησης. 

Με τον σχεδιασμό προτείνεται ένα σύνθετο αρχιτεκτονικό, παιδαγωγικό και ψυχο-κοινωνικό περιβάλλον για τη σχολική τάξη.

Download
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Πολυδύναμες αίθουσες διδασκαλίας.pdf
Adobe Acrobat Document 124.2 KB

ΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ - ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ*

Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός ενός Εκπαιδευτικού - Πολιτιστικού Κέντρου συνδέει την οργάνωση και την χρησιμοποίηση του χώρου με τη διαδικασία μάθησης και την καλλιέργεια του πολιτισμού.

Αυτή η σύνθετη σχεδιαστική προσέγγιση επιδιώκει να συσχετίσει την οργάνωση και τη χρησιμοποίηση του χώρου τόσο με τη δημιουργική πρόσβαση στην πληροφορία, όσο και με την ακαδημαϊκή, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη του μαθητή.

Download
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Εκπαιδευτικά-Πολιτιστικά Κέντρα.pdf
Adobe Acrobat Document 885.8 KB

ΟΙ ΥΠΑΙΘΡΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ*

3 τύποι υπαίθριων χώρων, που είναι ευέλικτα μικροπεριβάλλονται εκπαίδευσης και καλλιέργειας  πολιτισμού:

  • Χώροι που αποσκοπούν στην ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ σχολείου και γειτονιάς, καθώς και στην ενίσχυση της επαφής ανάμεσα σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες
  • Σχολικές αυλές με ευέλικτη λειτουργικότητα
  • Υπαίθριες τάξεις.

Αυτοί οι χώροι λειτουργούν εναλλακτικά για δραστηριότητες μάθησης και καλλιέργειας πολιτισμού, καθώς και για την συναισθηματική, κοινωνική και σωματική ανάπτυξη των παιδιών και των νέων.


Download
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Η σχέση παιδιού-χώρου.pdf
Adobe Acrobat Document 1.1 MB

**Οι φωτογραφίες που σημαίνονται με ** προέρχονται από προγράμματα έρευνας-δράσης, με επιστημονικά υπεύθυνο τον Δημήτρη Γερμανό. Η θεματολογία τους αφορά τη σχέση του παιδιού με το χώρο και τη δημιουργία τόπων στο σχολείο από τα παιδιά. 

ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΤΟΠΟΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ**

Ο τόπος είναι ένας πραγματικός χώρος, ο οποίος προσδιορίσθηκε ξανά από το υποκείμενο, αλλά φορτισμένος με σημασίες που παραπέμπουν στις ανάγκες του και τον κόσμο της φαντασίας του. 

Δημιουργείται αυθόρμητα από τα παιδιά, εφόσον έχουν την ελευθερία να παρεμβαίνουν στο χώρο της τάξης τους.

Ωστόσο, η δημιουργία ενός τόπου μπορεί να προσχεδιασθεί από τον εκπαιδευτικό και τον αρχιτέκτονα και να ενταχθεί σε μια προβλεπόμενη ευέλικτη λειτουργία της αίθουσας διδασκαλίας.

Στην έρευνά μας, η ενσωμάτωση εκπαιδευτικών τόπων στον σχεδιασμό του σχολικού χώρου ανέδειξε ένα νέο, καινοτόμο μοντέλο χώρου, σύμφωνα με το οποίο ο χώρος της αίθουσας διδασκαλίας παίρνει διαδοχικές "τελικές" μορφές μέσα από τη χρήση του και παύει να δεσμεύεται από τον αρχιτεκτονικό  σχεδιασμό του. 

Η έρευνα έδειξε ότι ο τόπος μπορεί να αποκτήσει μεγάλη σημασία για την ανάπτυξη του παιδιού και την μάθηση και να αποτελέσει έναν βασικό παράγοντα της εκπαιδευτικής διαδικασίας.



Μεθοδολογική προσέγγιση

Η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ: Η ΑΝΘΡΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ**

"Ο χώρος δεν είναι τόσο μια τάξη ανάμεσα στα πράγματα. Πολύ περισσότερο είναι μια ποιότητα των πραγμάτων σε σχέση με εμάς τους ίδιους".

Henri Wallon

 

 

Download
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Ανθρωποκεντρική Προσέγγιση του Χώρου.pdf
Adobe Acrobat Document 140.4 KB

Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ: Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΗ

(The "U"Approach) *

"Η κατασκευή έγινε για να αντέξει, η αρχιτεκτονική για να συγκινήσει."

Le Corbusier

 

 

Μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση του σχεδιασμού του σχολικού χώρου, επικεντρωμένη στον χρήστη. 

Αριστερά: Παραδείγματα σχολικών χώρων ανασχεδιασμένων με εφαρμογή της Μεθόδου ΠΑΣΧ

Download
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
10+3 Αρχές Σχεδιασμού.pdf
Adobe Acrobat Document 579.9 KB

Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΜΑΘΗΣΗΣ: 

Ο ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΣ - ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ (ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΑΣΧ) *

Στην ερευνητική του διαδρομή, ο Δημήτρης Γερμανός έδωσε έμφαση στην αξιολόγηση των πρότζεκτ παιδαγωγικού & αρχιτεκτονικού ανασχεδιασμού που υλοποίησε ο ίδιος με την προσέγγιση από την πλευρά του χρήστη.Η αξιολόγηση του ερευνητικού του έργου τον οδήγησε βαθμιαία στην διαμόρφωση της Μεθόδου του "Παιδαγωγικού και Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού του Χώρου". 

Η Μέθοδος ΠΑΣΧ είναι μια προσέγγιση του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού δομημένη πάνω σε ένα πλέγμα παιδαγωγικών, αρχιτεκτονικών και ψυχοκοινωνικών κριτηρίων. Στόχος της είναι να καταστήσει τον χώρο του παιδιού υλικό πλαίσιο της εκπαιδευτικής λειτουργίας του σύγχρονου σχολείου.

Portfolio : Πριν και μετά την αλλαγή του σχολικού χώρου με την εφαρμογή της Μεθόδου ΠΑΣΧ.


Επιστημονικές δημοσιεύσεις

Οι περισσότερες δημοσιεύσεις του Δημήτρη Γερμανού βασίζονται στην εφαρμοσμένη έρευνά του, με την οποία αξιολογεί τις αρχιτεκτονικές - παιδαγωγικές παρεμβάσεις του για δημιουργία ή αναβάθμιση περιβαλλόντων μάθησης.  Οι δημοσιεύσεις του κατατάσσονται σε  τρεις βασικούς τομείς:

  • Τον Παιδαγωγικό - Αρχιτεκτονικό Σχεδιασμό του Χώρου (με εφαρμογή της Μεθόδου ΠΑΣΧ)
  • Τον χώρο ως εργαλείο μάθησης  και κοινωνικοποίησης του παιδιού
  • Τη σημασία του σχεδιασμού και της χρησιμοποίησης του χώρου για την εκπαιδευτική αλλαγή.

Ακολουθεί, πιο κάτω, μια επιλογή από τις βασικές δημοσιεύσεις του στους τομείς αυτούς.


Τσουκαλά, Κ., Γερμανός, Δ. (επιμ.) (2020). Παιδική χωρική αφηγηματικότητα. Πόλη-παιχνίδι-εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.

Σε συνεργασία με τις ερευνήτριες: Γκλούμπου, Α.,  Κατσαβουνίδου, Γ., Παντελιάδου, Π., Τόμπρου, Π. 

Διεύθυνση URL: https://www.epikentro.gr/

Λέξεις-κλειδιά: χώρος του παιδιού, σχολικός χώρος, μετασχηματισμός του χώρου, χώρος και εκπαιδευτική αλλαγή, αστικός παιδικός χώρος, χώρος και παιχνίδι.

 

Download
Πίνακας περιεχομένων
Epikentro_Contents.pdf
Adobe Acrobat Document 123.5 KB

Gkloumpou, A., Germanos, D. (2020). The importance of classroom cooperative learning space as an immediate environment for educational success. An action research study in Greek Kindergartens.

Educational Action Research, DOI: 10.1080/09650792.2020.1771744

Article URL:

https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/09650792.2020.1771744

Keywords: Classroom space, places, group, educational process, kindergarten.

 

 

 

 

 

 

Γερμανός, Δ. (2018). Δημιουργώντας τον χώρο του παιδιού στο σχολείο: η προσέγγιση από την πλευρά του χρήστη και ο παιδαγωγικός σχεδιασμός του χώρου.

Στο : Τσουκαλά, Κ., Γερμανός, Δ. (eds.), Χώροι για το παιδί ή χώροι του παιδιού; Πρακτικά του Διεπιστημονικού Συνεδρίου με διεθνή συμμετοχή. Θεσσαλονίκη, 19-21 Μαίου 2017. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, 40-59. 

Πρακτικά Συνεδρίουhttps://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/childspace/article/view/1427

Λέξεις-κλειδιά: Προσέγγιση U, σχολικός χώρος, ευελιξία του χώρου, τόποι, Μέθοδος ΠΑΣΧ.

Download
Δημιουργώντας τον χώρο του παιδιού στο σχολείο
Germanos_Child'sSpace_Paper.pdf
Adobe Acrobat Document 1.0 MB

Germanos, D. (2015). The place as factor of the pedagogical quality of space.

In: Germanos, D, Liapi, M. (eds.) (2015). Places for Learning Experiences. Think, Make, Change. Digital Proceedings of the Symposium with International Participation, Thessaloniki, Greece, 09-10/1/  2015. Athens: Greek National Documentation Centre, 46-55.

Symposium Proceedings: http://epublishing.ekt.gr/en/12240 

Keywords: Educational place, child oriented design, school space, space flexibility, educational process.

Download
The place as factor of the pedagogical quality of space
Germanos_Place_Paper.pdf
Adobe Acrobat Document 2.1 MB

Γερμανός, Δ. Γκλούμπου, Α. (2018). “Το παιδί δηµιουργεί τον χώρο του: αρχιτεκτονικές, παιδαγωγικές και ψυχοκοινωνικές παράµετροι”.

Στο : Τσουκαλά, Κ., Γερμανός, Δ. (eds.), Χώροι για το παιδί ή χώροι του παιδιού; Πρακτικά του Διεπιστημονικού Συνεδρίου με διεθνή συμμετοχή. Θεσσαλονίκη, 19-21 Μαίου 2017. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, 135-151.

Πρακτικά Συνεδρίουhttps://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/childspace/article/view/1431

Λέξεις-κλειδιά : Χώρος του παιδιού, σχολικός χώρος, Μέθοδος ΠΑΣΧ, παιδαγωγική αλλαγή.

Download
Το παιδί δηµιουργεί τον χώρο του: αρχιτεκτονικές, παιδαγωγικές και ψυχοκοινωνικές παράµετροι
A child creates his own space.pdf
Adobe Acrobat Document 681.5 KB

Γερμανός, Δ. (2019). Ο σχολικός χώρος: αρχιτεκτονικές, παιδαγωγικές και ψυχοκοινωνικές παράμετροι.

Στο: Δελτίο Εκπαιδευτικού Προβληματισμού και Επικοινωνίας, Σχολή ΙΜ Παναγιωτόπουλου, τεύχος 62   (ηλεκτρονική έκδοση) 

Διεύθυνση URLhttp://www.deltio-imp.gr/

Λέξεις-κλειδιά: Σχολικός χώρος, Υλικό πεδίο αγωγής, τόπος, χώρος του παιδιού


Γερμανός, Δ. (2018). Η έρευνα-δράση-επιμόρφωση και ο χώρος ως παράγοντες της εκπαιδευτικής αλλαγής.

Στο: Κατσαρού, Ε., Τσάφος, Β. (επιμ), Ορίζοντας την έρευνα-δράση στην Ελλάδα . Αθήνα & Ρέθυμνο: Πανεπιατήμιο Κρήτης/ ΕΚΠΑ, 81-100 (ηλεκτρονική έκδοση) 

Πρακτικά Συμποσίου: http://www.actionresearch.gr/sites/default/files/1o_symposio.pdf 

Λέξεις-κλειδιά: Έρευνα-δράση-επιμόρφωση, σχολικός χώρος, εικονικός χώρος, σχολική τάξη, ατομική αλλαγή, συστημική προσέγγιση.

Download
Η έρευνα-δράση-επιμόρφωση και ο χώρος ως παράγοντες της εκπαιδευτικής αλλαγής.
Germanos_RethymnonSymposium_Proceedings.
Adobe Acrobat Document 1.6 MB

Γερμανός, Δ. (2014). Αναμορφώνοντας το σχολικό χώρο: Από τον χώρο των κανονισμών, στο χώρο για το παιδί.

Στο: Τζεκάκη, Μ., Κανατσούλη, Μ. (επιμ), Αναστοχασμοί για την παιδική ηλικία . Θεσσαλονίκη: ΤΕΠΑΕ-ΑΠΘ, 448-467 (ηλεκτρονική έκδοση).

Πρακτικά Συμποσίου: http://www.nured.auth.gr/congress2014/ 

Λέξεις-κλειδιά: Παιδοκεντρικό μοντέλο σχολικού χώρου, ανθρωποκεντρική διάσταση του χώρου, εκπαιδευτικός τόπος, παιδαγωγική ποιότητα του σχολικού χώρου.

Download
Αναμορφώνοντας το σχολικό χώρο.
Germanos_CongresTEPAE.pdf
Adobe Acrobat Document 730.1 KB

Γερμανός, Δ. (2013). Οι εκπαιδευτικοί διαχειρίζονται την αλλαγή στη σχολική τάξη. Σχέση έρευνας, επιμόρφωσης και πειραματικών παρεμβάσεων στο εκπαιδευτικό περιβάλλον.

Επιστημονική Επετηρίδα ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, 24, 34-67 (Ηλεκτρονική έκδοση)

Λέξεις-κλειδιά: Σχολικός χώρος, εκπαιδευτική αλλαγή, ατομική αλλαγή, συνεργατική μέθοδος.

 

Download
Οι εκπαιδευτικοί διαχειρίζονται την αλλαγή στη σχολική τάξη.
Germanos_EkpaideftikiAllagi.pdf
Adobe Acrobat Document 769.3 KB

Germanos, D. (2009). Le réaménagement éducatif de l'espace scolaire, moyen de transition de la classe traditionnelle vers une classe coopérative multiculturelle.

GERFLINT. Paris: Synergies/ Sud-Est Européen, 2, 85-101.

Adresse URLhttps://gerflint.fr/Base/SE_europeen2/germanos.pdf

Mots-clefs : Rapport enfant-espace, réaménagement éducatif de l'espace, classe multiculturelle, éducation coopérative, école maternelle. 


Germanos, D., Gavriilidis, S., Arvaniti, I. (2009). "School creates its own library: A case study".

School Libraries in the Picture. Proceedings of the 38th Annual Conference of the International Association of School Librarianship (IASL). Padova, 2-4 September 2009 (digital edition ).

Conference Proceedings http://www.iasl-online.org/events/conf/2009.

Keywords  : case study; school library development; school curriculum enhancement.  

 

Download
School creates its own library: A case study.
IASL2009_PP_GERMANOS-GAVRIILIDIS-ARVANIT
Adobe Acrobat Document 173.9 KB

ΒΙΒΛΙΟ: ΟΙ ΤΟΙΧΟΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ (GUTENBERG)

ΒΙΒΛΙΟ: ΧΩΡΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΑΓΩΓΗΣ (GUTENBERG)



Download
Δ. Γερμανός: επιλογή επιστημονικών δημοσιεύσεων.
Germanos Publications-Selection_GR.pdf
Adobe Acrobat Document 840.3 KB

Ακόμα ...

ΚΕΝΤΡΙΚΗ

Χώροι μάθησης Έρευνα-Δημήτρης Γερμανός

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Σχεδιασμός σχολικών κτιρίων Δημήτρης Γερμανός

FAQ